Νηστεία τέλος

(Καλή Ανάσταση)

Τελείωσε. Στις καθυστερήσεις της παράτασης, αλλά τελείωσε. Ο λόγος για τη διπλωματική του μεταπτυχιακού, εξ αιτίας της οποίας το blog (και όλες οι υπόλοιπες δραστηριότητες) είχε πέσει σε νάρκη. Οι τελευταίες μέρες ήταν εξαιρετικά δύσκολες, λόγω της πνευματικής και σωματικής κόπωσης, αλλά επιτέλους την προηγούμενη Τετάρτη το «The Orientation of Public Buildings in Early Bronze Age Southern Levant» (το τι σημαίνει θα σας το εξηγήσω μια άλλη φορά) τυπώθηκε, δέθηκε και εστάλη ταχυδρομικώς στο Liverpool, γιατί στο μεταξύ είχα επιστρέψει στα πάτρια εδάφη.

Αν και είμαι ικανοποιημένος από το τελικό αποτέλεσμα παρά τις δυσκολίες, το μεγάλο μειονέκτημα αυτού του μεταπτυχιακού ήταν ότι πρόλαβα να κάνω ελάχιστα άλλα πράγματα. Εκτός Liverpool βρέθηκα μόνο στο Manchester (για μερικές ώρες) και στο Λονδίνο (για μερικές ημέρες). Τι ήθελα, αλλά δεν πρόλαβα να κάνω:

• Δεν πρόλαβα να γυρίσω όλο το Liverpool. (Τα βασικά τα είδα πάντως.) Ακόμα και το μουσείο στη μέση το άφησα.
• Δεν πήγα ούτε καν μέχρι το γήπεδο της Liverpool, πόσο μάλλον να δω αγώνα.
• Δεν πήγα στο Stonehenge (για αυτό και μόνο είμαι απαράδεκτος).
• Δεν πήγα ούτε στη Σκοτία, ούτε στην Ιρλανδία, ούτε στην Ουαλία, με δυο λόγια δεν είδα σχεδόν τίποτα από τα αξιοθέατα, π.χ. Μεσαιωνικά κάστρα, λίμνες (με τέρατα ή χωρίς), τρελές αγελάδες, τη βασίλισσα κ.ά.
• Δεν είδα τους επίσης ξενιτεμένους φίλους μου όσο θα ήθελα.
• Έκανα μόνο ένα μπάνιο στη θάλασσα, κι αυτό πριν μια εβδομάδα.

Από την άλλη, όσο καιρό έλειπα, στην Ελλάδα έγιναν κοσμοϊστορικά πράγματα:

• Η μισή Πελοπόννησος και ένα σεβαστό ποσοστό της υπόλοιπης Ελλάδας έγιναν στάχτη, χρησιμοποιήθηκαν ως προεκλογικό λίπασμα και τώρα περιμένουν τις πλημμύρες.
• Η ΝΔ ξανακέρδισε τις εκλογές.
• Το ΠΑΣΟΚ πέρασε στη Ρωμαϊκή του περίοδο. (Καίσαρ ο Παπανδρέου, στο ρόλο του Βρούτου ο Βενιζέλος, ο Σκανδαλίδης μάλλον κάνει τον Μάρκο Αντώνιο) (Και η Διαμαντοπούλου την Κλεοπάτρα.) (Ο Πάγκαλος είναι από άλλο ανέκδοτο.)
• Η VPRC διεκδικεί επάξια τον τίτλο του σύγχρονου μαντείου των Δελφών. (Αν δεν το πει η VPRC, δεν είναι στη μόδα.)
• Ο Ολυμπιακός κέρδισε εκτός έδρας στο Champions League. (Αυτό κι αν είναι είδηση!)
• Ο Μπύρων Πολύδειρας δήλωσε ότι τον ‘φαγαν τα κυκλώματα της ΝΔ, για αυτό πήρε λιγότερες ψήφους. (Τώρα τι να σχολιάσει κανείς; Για το ξύλο στους φοιτητές; Για την αστυνομική βία εν γένει; Για την πλήρη αποδιοργάνωση του κρατικού μηχανισμού; Αφού ξαναμπήκε στη Βουλή, πάλι καλά να λέει.) (Ευτυχώς -για αυτόν-, δυστυχώς –για εμάς- υπάρχουν ακόμα πολλά κορόιδα).
• Η Μάριον Τζόουνς ομολόγησε ότι έπαιρνε την "καθαρή" και επέστρεψε τα 5 μετάλια που κέρδισε στους Ολυμπιακούς του Sidney. Το κωμικοτραγικό της υπόθεσης είναι ότι ένα από αυτά (χρυσό) κινδυνεύει να το πάρει η Θάνου. (Η οποία μετά θα ομολογήσει κι αυτή και θα αναγκαστεί να το δώσει στην τρίτη και πάει λέγοντας. Διαβάστε και το σχετικό άρθρο του "Ιού".)
  
• Η χώρα εξακολουθεί να κυβερνάται από το Playstation και ο Αλογογκούφης ρίχνει ζάρια για την Ελληνική οικονομία (και χάνει). (Σιγά το κοσμοϊστορικό γεγονός.)

Στην εβδομάδα που πέρασε, δεν έγραψα τίποτα εκτός από το κείμενο για την Blog Action Day (το οποίο αναρτήθηκε με μερικές μέρες καθυστέρηση, όσοι δεν το διαβάσατε, ρίξτε του μια ματιά) γιατί στο μεταξύ έπρεπε να διαβάσω 150+ email και να ρίξω μια ματιά στην blogoσφαιρα. (Άσε που είχα σιχαθεί να κάθομαι μπροστά στον υπολογιστή και να γράφω.)

Τώρα έχω όλο το χρόνο για να αναρτήσω φωτογραφίες και κείμενα για το Liverpool και την Αγγλία γενικότερα που ετοίμαζα για το καλοκαίρι. Αργά και σταθερά όλα θα γίνουν. Έχω και δυο χρωστούμενα, ένα κείμενο για τις φετινές πυρκαγιές και τους –κατά τη γνώμη μου- υπεύθυνους, και ένα κείμενο προς αντικατάσταση μιας προηγούμενης ανάρτησης που κατά κοινή ομολογία δεν ταίριαζε στο στυλ του blog. Προσεχώς και αυτά.

Γεράσιμος

Υ.Γ.1 «I am back», «Όχι άλλο κάρβουνο», «Τετέλεσται», «Αααααααααααααααααα»: μερικοί από τους τίτλους που άλλαξε αυτό το κείμενο από εβδομάδα σε εβδομάδα μέχρι να έρθει η ώρα να γραφτεί.

Υ.Γ.2 Σε ποιον να το πω και να με πιστέψει ότι απέκτησα ADSL σύνδεση σε λιγότερο από 24 ώρες, όταν οι περισσότεροι φίλοι μου περίμεναν τουλάχιστον 2 εβδομάδες... (Ναι, μετά την φωτιά και τον τροχό έφτασε και η ADSL στο χωριό μας!)

Blog Action Day

(Έστω 15 Οκτωβρίου)

Μια άβολη αλήθεια

Δεν πάνε πολλοί μήνες που είδα το ντοκιμαντέρ του Αλ Γκορ «Μια άβολη αλήθεια» (An inconvenient truth). Το θέμα του είναι η υπερθέρμανση του πλανήτη εξαιτίας της αύξησης του Διοξειδίου του Άνθρακα (CO₂) στην ατμόσφαιρα. Σας συνιστώ ανεπιφύλακτα να το δείτε (δικαίως πήρε το Όσκαρ).Το πρώτο πράγμα που ήθελα να κάνω με το που τελείωσε, ήταν να βρω έναν από αυτούς που υποστηρίζουν ότι ο άνθρωπος δεν είναι υπαίτιος για την υπερθέρμανση του πλανήτη και να του πετάξω κάτι (βαρύ κατά προτίμηση) στο κεφάλι. Δεν μπορώ να πω βέβαια ότι έμαθα κάτι τραγικά καινούριο. Τα περισσότερα από τα στοιχεία που παρουσιάζει το ντοκιμαντέρ τα ήξερα ήδη. Όταν όμως τα βλέπεις μαζεμένα συνειδητοποιείς το μέγεθος της καταστροφής, αλλά και το μέγεθος της ευθύνης. Όλων μας.

Υπήρξε και ένα σημείο που συγκινήθηκα. Όταν ανέφερε πως τα τελευταία χρόνια βρέθηκαν για πρώτη φορά πολικές αρκούδες πνιγμένες, επειδή κολύμπησαν δεκάδες χιλιόμετρα χωρίς να μπορέσουν να βρουν σταθερό πάγο. Έδειξε και μια υποτυπώδη γραφική αναπαράσταση μιας τέτοιας σκηνής, η οποία με βοήθησε να φανταστώ την αρκούδα κουρασμένη να ψάχνει και να ψάχνει και να ψάχνει μέσα στην παγωμένη θάλασσα μέχρι να την εγκαταλείψουν οι δυνάμεις της. Φαντάστηκα και τους πιγκουΐνους που αδυνατούν να φτάσουν στα (ή να γυρίσουν από τα) μέρη αναπαραγωγής τους πάλι λόγω της μείωσης των πάγων. Και ένα σωρό άλλα είδη, που δεν μου έρχονται τώρα στο μυαλό, τα οποία εξαφανίζονται εξαιτίας της δικής μας αμέλειας.

Κι όμως υπάρχουν άνθρωποι που ακόμα πιστεύουν ότι δεν είμαστε υπεύθυνοι για αυτήν την καταστροφή. Ότι είναι ένα φυσικό φαινόμενο που έχει ξανασυμβεί στο παρελθόν. Ε λοιπόν κυρίες και κύριοι, αυτό που οι επιστήμονες παρατηρούν τα τελευταία 5 χρόνια δεν έχει ξανασυμβεί ποτέ στο παρελθόν. Και οι προβλέψεις δείχνουν ότι πρόκειται να χειροτερέψει. Πάρα πολλές μελέτες (αλλά και η καθημερινή εμπειρία) δείχνουν πλέον ότι οι αλλαγές στη φύση δεν γίνονται συνήθως αργά και σταθερά, αλλά ραγδαία. Πάντα υπάρχει ένα γεγονός-καταλύτης που θα ενεργοποιήσει τις διαδικασίες, όπως στην περίπτωση της χιονοστιβάδας. Το λιώσιμο των πάγων στους πόλους λοιπόν, γίνεται με τρομακτικά γρήγορους ρυθμούς, που και οι πιο απαισιόδοξοι επιστήμονες δεν είχαν καταφέρει να προβλέψουν. Το ίδιο συμβαίνει και σε όλα τα άλλα περιβαλλοντικά «μέτωπα».

Υπάρχει ένα παράδειγμα που μου αρέσει και χρησιμοποιώ συχνά σε τέτοιου είδους συζητήσεις. Δεν θυμάμαι αν το σκέφτηκα εγώ ή αν το διάβασα κάπου. Είναι το εξής: Η υπερθέρμανση του πλανήτη θυμίζει έναν ανθρώπινο οργανισμό που έχει πυρετό. Ο πυρετός προκαλεί εφίδρωση, φέρνει ρίγη και γενικά αποσυντονίζει τον οργανισμό. Συνήθως συνδυάζεται με ζαλάδες, εμετούς, βήχα κ.ά. Αυτό ακριβώς συμβαίνει και στον πλανήτη. Τα «ακραία» καιρικά φαινόμενα δεν είναι παρά τα συμπτώματα της ασθένειας. Όλος ο πλανήτης αποσυντονίζεται. Όλοι σχεδόν οι κύκλοι της φύσης έχουν ανατραπεί. Ο καιρός είναι πλέον εντελώς απρόβλεπτος. Διαφορές 10 βαθμών Κελσίου από τη μια μέρα στην άλλη δεν είναι φυσιολογικές. Είναι βίαιες αντιδράσεις του οργανισμού-πλανήτη στην προσπάθειά του να αντιμετωπίσει τον «πυρετό». Σκεφτείτε τι συνέπειες έχει για τον άνθρωπο ένας πυρετός 3-4 βαθμών και φανταστείτε ποιες μπορεί να είναι οι συνέπειες για τον πλανήτη.

Η εκάστοτε φυσική καταστροφή είναι στην πραγματικότητα φυσική αντίδραση στις δικές μας δράσεις. Και μια προσεκτική παρατήρηση των φαινομένων κάθε χρόνο, οδηγεί στην ίδια διαπίστωση. Τα φαινόμενα αυτά δεν είναι μη αναμενόμενα. Συμβαίνουν κάθε χρόνο, απλά την επόμενη χρονιά είναι πάντα βιαιότερα. Και όσο ο πλανήτης θα ανεβάζει πυρετό, θα γίνονται όλο και πιο βίαια.

Το ερώτημα είναι πού θα φτάσει αυτό, δηλαδή αν θα το προλάβουμε ή αν θα αυτοκαταστραφούμε. Άραγε θα καταφέρουμε να επιζήσουμε φτιάχνοντας πόλεις μέσα σε θόλους, όπως προβλέπει ο Καιρός; Και αν ναι, ποιοι θα έχουμε τη δυνατότητα να μπούμε; Γιατί σίγουρα δεν θα χωράμε όλοι. Νομίζω πως ήδη ξέρουμε ποιοι είναι αυτοί που θα μπουν μέσα και ποιοι θα μείνουν απέξω. Επομένως, το δεύτερο ερώτημα είναι τι κάνει ο απλός, ο μέσος άνθρωπος, ο βιοπαλαιστής που κατά πάσα πιθανότητα δεν θα τον συμπεριλάβουν στους διασωθέντες όταν καλύψουν των αριθμό των σκλάβων που θα χρειάζονται. Μπορεί να κάνει κάτι;

Κατά τη γνώμη μου μπορεί. Πρέπει να αλλάξει τρόπο ζωής. Πρέπει να εντάξει στην καθημερινότητά του μικρές, απλές συνήθειες που, αν και δεν το καταλαβαίνει, θα βελτιώσουν και τη διαβίωσή του, αλλά και την οικονομική του κατάσταση. Παράλληλα θα αλλάξει και ο τρόπος σκέψης του. Άρα και οι απαιτήσεις του από τους κυβερνώντες. Επιλογές υπάρχουν πολλές: Ανακύκλωση, λαμπτήρες μειωμένης κατανάλωσης, ηλιακοί θερμοσίφωνες, μείωση της χρήσης των κλιματιστικών, εγκατάσταση φωτοβολταϊκών κ.ά. Ας ασχοληθούμε λίγο παραπάνω με το πρώτο.

Ανακύκλωση

Νομίζω ότι είμαι ένας από τους τυχερούς Έλληνες στο θέμα αυτό, αφού τα τελευταία χρόνια ζω σε δύο πόλεις της Αχαΐας που ανακυκλώνουν συστηματικά, την Πάτρα και το Αίγιο. Στην Πάτρα όλα ξεκίνησαν ένα ωραίο πρωί με την εμφάνιση των μπλε κάδων στους δρόμους και την ταυτόχρονη ενημερωτική καμπάνια, μέρος της οποίας ήταν και η διανομή τσαντών ανακύκλωσης σε κάθε σπίτι. Λίγα χρόνια μετά, το ίδιο συνέβη και στο Αίγιο. Μας πήρε λίγο καιρό να συνηθίσουμε, γρήγορα όμως έγινε εμφανές ότι πιο γρήγορα γέμιζε η μπλε τσάντα της ανακύκλωσης παρά η σακούλα των σκουπιδιών. Αυτή ήταν η πρώτη διαπίστωση-σοκ.

Το δεύτερο σοκ ήταν το πόσο εύκολα γίνεται η ανακύκλωση συνήθεια, και μάλιστα «κακή» συνήθεια. Η ανακύκλωση είναι άκρως εθιστική. Όσοι διαβάζετε τακτικά το blog γνωρίζετε ότι τον τελευταίο χρόνο βρισκόμουν στο Liverpool. Το Liverpool, το οποίο το 2008 θα είναι η Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης και όπου το πλαστικό δεν ανακυκλώνεται. Και αυτό είναι μεγάλο πλήγμα, γιατί η Βρετανική κοινωνία τρέφεται σχεδόν αποκλειστικά με έτοιμο φαγητό συσκευασμένο σε πλαστικές συσκευασίες. Όποτε λοιπόν χρειάστηκε να πετάξω μια τέτοια συσκευασία στα σκουπίδια με έπιανε ένα σφίξιμο στην καρδιά. Το χέρι μου δεν ήθελε να υπακούσει. Τα ίδια παθαίνω και στην Αθήνα, μόνο που εκεί έχω την πολυτέλεια με τον αδερφό μου, να μαζεύουμε τα ανακυκλώσιμα σε ξεχωριστές σακούλες και να τα φέρνουμε στο Αίγιο για ανακύκλωση. (Αυτό το αναφέρω για όποιον Πατρινό ή Αιγιώτη βαριέται να τα πετάξει στον μπλε κάδο που είναι κάτω από το σπίτι του.)

Η τρίτη διαπίστωση ήταν ποιοι ανακυκλώνουν. Εκτός από κάποια πιτσιρίκια και αρκετούς φοιτητές, παρατήρησα (κυρίως στα χωριά του Αιγίου που είχα τη δυνατότητα) ότι αυτοί που ανακυκλώνουν περισσότερο είναι οι ηλικιωμένοι. Μετά από λίγη σκέψη κατάλαβα το προφανές. Αυτοί οι άνθρωποι είχαν μάθει από μικροί ότι τίποτα δεν πάει χαμένο ή δεν πρέπει να πηγαίνει χαμένο, για αυτό και όταν τους δόθηκε η δυνατότητα έπραξαν αυτό που έκαναν πάντα. Οι υπόλοιποι «αστοί» που είναι πλήρως αποκομμένοι από τη φύση και δεν έχουν δει ποτέ τη διαδικασία της φυσικής διαχείρισης αποβλήτων όταν δεν υπήρχε το πλαστικό και το tetra-pack ποτέ δεν νοιάστηκαν για το πού καταλήγουν τα σκουπίδια τους. Απλά τα πετάνε σε έναν κάδο και τελείωσε.

Η ανακύκλωση λοιπόν είναι θέμα παιδείας. Της παιδείας όμως που διαχωρίζει έναν αγράμματο χωρικό που ανακυκλώνει από έναν καθηγητή Πανεπιστημίου που δεν ανακυκλώνει. Οι ηλικιωμένοι ξέρουν τι πρέπει να κάνουν. Οι μεσαίες γενιές είναι κατά τη γνώμη μου οι «χαμένες». Είναι οι πιο αμόρφωτες, οι πιο απολίτιστες και αυτές που ποτέ δεν θα συνεισφέρουν ουσιαστικά στην ανακύκλωση και στην προστασία του περιβάλλοντος γενικότερα. Οπότε η ελπίδα μας είναι οι νέες γενιές. Τα παιδιά που τώρα μαθαίνουν πώς πρέπει να συμπεριφέρονται. Και αν μάθουν εξαρχής να σέβονται το περιβάλλον είναι πολύ δύσκολο μετά να αλλάξουν. Το βάρος λοιπόν πέφτει στο σχολείο και σε όλους εμάς που έχουμε την ευκαιρία να έρθουμε σε επαφή με παιδιά, είτε τα δικά μας είτε συγγενικών και φιλικών προσώπων. Και ίσως η αστείρευτη ενέργεια, η θετική διάθεση και η αγνότητα με τις οποίες θα ασχοληθούν τα παιδιά με την προστασία του περιβάλλοντος να καταφέρουν να αλλάξουν και τους μεγάλους.

Κλείνοντας, παραφράζω μια ατάκα από την ταινία «Το Κοράκι»: “Recycling? Recycling? Let me tell you a little something about recycling. It’s fun, it’s easy, and you gonna learn all about it!”

Γεράσιμος

Υ.Γ. Για τις φετινές πυρκαγιές θα ακολουθήσει εκτενέστερο κείμενο κάποια στιγμή στο μέλλον.